虞美人·碧桃天上栽和露

虞美人·碧桃天上栽和露原文：

虞美人·碧桃天上栽和露》词作者北宋秦观，虽满腹才华，却不为世用，仕途抑塞，历尽坎坷。

此词是一首托物咏怀，自伤身世的小词。起调二句赞咏碧桃天生丽质，幽独不凡的高雅品格。接下二句感叹碧桃居处荒僻，寂寞地开放，无人欣赏的可悲处境。过片写春光易逝，花期短暂，融入了词人伤春怨别的情感。结语“为君沉醉又何妨，只怕酒醒时候断人肠。”为全词的精华与重点，作者将花与人合写，表现了花恼人，人惜花的幽独情怀。 这首咏物伤春词在所咏的仙桃身上，寄托了作者的高洁品格和坎坷的身世遭际，表现了怀才而为世弃、高洁而遭人谤的尤怨以及对年华流逝青春难驻的无可奈何情绪。全篇写物不正面刻画，而从整体运笔，于虚处传神，极富风致情韵。

基本信息

中文名

虞美人·碧桃天上栽和露

作者

秦观

作品出处

《淮海居士长短句》

文学体裁

词

创作年代

北宋

目录

1作品原文

2注释译文

3创作背景

4作品鉴赏

5作者简介

折叠编辑本段作品原文

碧桃天上栽和露①，不是凡花数②。乱山深处水萦回③，可惜一枝如画为谁开？

轻寒细雨情何限！不道春难管④。为君沉醉又何妨⑤，只怕酒醒时候断人肠。[1]

折叠编辑本段注释译文

折叠词句注释

①碧桃：一种观赏桃花。此指仙桃，借以赞颂主人的宠姬碧桃。

②数：辈。

③萦（yíng）回：盘转回旋。

④不道：不奈，不堪。 这里“春”为双关语，既指喻作者对碧桃的赏爱，也寓有碧桃春心萌动，又难以表述之意。

⑤君：指花，也指双方。

折叠白话译文

天上碧桃露滋养，不同俗卉与凡花。乱山之中，萦水之畔，可惜一支如画为谁开？

清寒细雨显柔情，怎奈春光短暂，美景将逝。为君酣醉又何妨，只怕酒醒时分人断肠。

折叠编辑本段创作背景

秦观于元丰八年（1085年）考中进士，初为定海主簿、蔡州教授，元祐二年（1087年）苏轼引荐为太学博士，后迁秘书省正字，兼国史院编修官。绍圣元年宋哲宗亲政后（1094年）“新党”执政，“旧党”多人遭罢黜。秦观出杭州通判。在京城几年间，曾经有一位大官大摆宴席，将秦观也请去了。秦观在这些达官显贵中，卓然不群，别有一种绝世风姿。大官的一个宠姬碧桃频频向秦观劝酒，秦观都一饮而尽，毫不推辞。碧桃的倾慕之情已有所流露。当秦观也为她斟酒时，那位大官慌忙阻止道：“碧桃是不饮酒的。”可是没想到，碧桃竟接过酒杯说：“今天我就为秦学士拼了这一醉了！”举杯一饮而尽。秦观领会这一片深情，但却不能有别的表示，只能当场写下这首《虞美人》。这使得那位高官恼怒万分，并且说：“以后永远不让她出来见客了，满座的人听后，都哈哈大笑起来[2]。

折叠编辑本段作品鉴赏

折叠文学鉴赏

一支碧桃在乱山深处孤独自开，不被人赏，正是美人命运的象征。这首词运用新巧别致的比喻手法，表现了怀才不遇、伤春惜别的主题。

词的上片以花象征美人，所以着笔在花。“碧桃天上栽和露，不是凡花数”，首句化用唐代诗人高蟾《下第后上永崇高侍郎》：“天上碧桃和露种，日边红杏倚云栽。”先声夺人，高雅富丽，那是只有天宫才可能有的一株碧桃。又况且和露而种，更呈其鲜艳欲滴之娇情妍态。如此光艳照人，自然不是凡花俗卉之胚数。词人从正、反两面对其褒扬至极。

接下来“乱山深处水萦遛，可惜一枝如画为谁开？”两句却突作转折，极力一抑，显示这仙品奇葩托身非所。乱山深处，见处地之荒僻，因此，它尽管具有仙品高格，在萦回盘绕的溪边显得盈盈如画，却没有人来欣赏。“可惜一枝如画为谁开？”没人欣赏没人问，美也没有用。也许可以保持那份高洁与矜持，然而总是遗恨。从而表现出碧桃不得意的遭遇和寂寞难耐的凄苦心境。“为谁开”的探询语气，将“无主”之慨委婉出之，音情低徊摇荡。

下片始转写美人，以仙桃比喻美人，而美人又是作者寄托身世、用以自况的对象。过片“轻寒细雨情何限，不道春难管”两句，写花在暮春的轻寒细雨中动人的情态和词人的惜春的情绪。细雨如烟，轻寒恻恻，这盈盈如画的花显得更加脉脉含情，无奈春天很快就要消逝，想留也留不住。花的含情无限之美和青春难驻的命运在这里构成无法解决的矛盾。所谓伤春也是自伤，即如此般芳洁光艳，终是青春难驻，年华易往。

末尾两句写惜别。“为君沉醉又何妨，只怕酒醒时候断人肠！”说的是因为怜惜花的寂寞无人赏，更同情花的青春难驻，便不免生出为花沉醉痛饮，以排遣愁绪的想法。君，这里指花。 “只怕”二字一转，又折出新意，说是想到酒醒以后，面对的将是春残花落的情景，这更令人肠断。这一转折，将惜花伤春之意更深一层地表达了出来。

全词情感发展万转千回，深沉蕴藉。词作在艺术表现上运用的是传统的香草美人的比兴手法。花，为美人之象征，在美人身上，可以看出词人自身的影子。亦花亦美人亦词人。词人本是一位“少豪俊，慷慨溢于言辞”（《宋史·秦观传》）的才俊之士，却不为世用，仕途抑塞，历尽坎坷，自然是满腹怀才不遇的不平。然而这不平无法向人诉说。只好“借他人酒杯，浇胸中块垒”。于是当词人为美人的命运深情叹咏的时候，他其实也是在寄寓身世，抒自身怀抱。词心所系，寄托遥深，乃是香草美人手法极其成功的运用。

全词托物寄怀，含蓄蕴藉，转折多姿，意味深厚，抒惜花伤春之情，思之不尽。[2]

折叠编辑本段作者简介

秦观（1049-1100）字太虚，又字少游，别号邗沟居士，世称淮

海先生。汉族，北宋高邮（今江苏）人，官至太学博士，国史馆编修。秦观一 生坎坷，所写诗词，高古沉重，寄托身世，感人至深。秦观生前行踪所至之处，多有遗迹。如浙江杭州的秦少游祠，丽水的秦少游塑像、淮海先生祠、莺花亭；青田的秦学士祠；湖南郴州三绝碑；广西横县的海棠亭、醉乡亭、淮海堂、淮海书院等。秦观墓在无锡惠山之北粲山上，墓碑上书“秦龙图墓”几个大字。有秦家村、秦家大院以及省级文物保护单位古文游台[3]。

虞美人·碧桃天上栽和露拼音解读：

yú měi rén ·bì táo tiān shàng zāi hé lù 》cí zuò zhě běi sòng qín guān ，suī mǎn fù cái huá ，què bú wéi shì yòng ，shì tú yì sāi ，lì jìn kǎn kě 。

cǐ cí shì yī shǒu tuō wù yǒng huái ，zì shāng shēn shì de xiǎo cí 。qǐ diào èr jù zàn yǒng bì táo tiān shēng lì zhì ，yōu dú bú fán de gāo yǎ pǐn gé 。jiē xià èr jù gǎn tàn bì táo jū chù huāng pì ，jì mò dì kāi fàng ，wú rén xīn shǎng de kě bēi chù jìng 。guò piàn xiě chūn guāng yì shì ，huā qī duǎn zàn ，róng rù le cí rén shāng chūn yuàn bié de qíng gǎn 。jié yǔ “wéi jun1 chén zuì yòu hé fáng ，zhī pà jiǔ xǐng shí hòu duàn rén cháng 。”wéi quán cí de jīng huá yǔ zhòng diǎn ，zuò zhě jiāng huā yǔ rén hé xiě ，biǎo xiàn le huā nǎo rén ，rén xī huā de yōu dú qíng huái 。 zhè shǒu yǒng wù shāng chūn cí zài suǒ yǒng de xiān táo shēn shàng ，jì tuō le zuò zhě de gāo jié pǐn gé hé kǎn kě de shēn shì zāo jì ，biǎo xiàn le huái cái ér wéi shì qì 、gāo jié ér zāo rén bàng de yóu yuàn yǐ jí duì nián huá liú shì qīng chūn nán zhù de wú kě nài hé qíng xù 。quán piān xiě wù bú zhèng miàn kè huà ，ér cóng zhěng tǐ yùn bǐ ，yú xū chù chuán shén ，jí fù fēng zhì qíng yùn 。

jī běn xìn xī

zhōng wén míng

yú měi rén ·bì táo tiān shàng zāi hé lù

zuò zhě

qín guān

zuò pǐn chū chù

《huái hǎi jū shì zhǎng duǎn jù 》

wén xué tǐ cái

cí

chuàng zuò nián dài

běi sòng

mù lù

1zuò pǐn yuán wén

2zhù shì yì wén

3chuàng zuò bèi jǐng

4zuò pǐn jiàn shǎng

5zuò zhě jiǎn jiè

shé dié biān jí běn duàn zuò pǐn yuán wén

bì táo tiān shàng zāi hé lù ①，bú shì fán huā shù ②。luàn shān shēn chù shuǐ yíng huí ③，kě xī yī zhī rú huà wéi shuí kāi ？

qīng hán xì yǔ qíng hé xiàn ！bú dào chūn nán guǎn ④。wéi jun1 chén zuì yòu hé fáng ⑤，zhī pà jiǔ xǐng shí hòu duàn rén cháng 。[1]

shé dié biān jí běn duàn zhù shì yì wén

shé dié cí jù zhù shì

①bì táo ：yī zhǒng guān shǎng táo huā 。cǐ zhǐ xiān táo ，jiè yǐ zàn sòng zhǔ rén de chǒng jī bì táo 。

②shù ：bèi 。

③yíng （yíng）huí ：pán zhuǎn huí xuán 。

④bú dào ：bú nài ，bú kān 。 zhè lǐ “chūn ”wéi shuāng guān yǔ ，jì zhǐ yù zuò zhě duì bì táo de shǎng ài ，yě yù yǒu bì táo chūn xīn méng dòng ，yòu nán yǐ biǎo shù zhī yì 。

⑤jun1 ：zhǐ huā ，yě zhǐ shuāng fāng 。

shé dié bái huà yì wén

tiān shàng bì táo lù zī yǎng ，bú tóng sú huì yǔ fán huā 。luàn shān zhī zhōng ，yíng shuǐ zhī pàn ，kě xī yī zhī rú huà wéi shuí kāi ？

qīng hán xì yǔ xiǎn róu qíng ，zěn nài chūn guāng duǎn zàn ，měi jǐng jiāng shì 。wéi jun1 hān zuì yòu hé fáng ，zhī pà jiǔ xǐng shí fèn rén duàn cháng 。

shé dié biān jí běn duàn chuàng zuò bèi jǐng

qín guān yú yuán fēng bā nián （1085nián ）kǎo zhōng jìn shì ，chū wéi dìng hǎi zhǔ bù 、cài zhōu jiāo shòu ，yuán yòu èr nián （1087nián ）sū shì yǐn jiàn wéi tài xué bó shì ，hòu qiān mì shū shěng zhèng zì ，jiān guó shǐ yuàn biān xiū guān 。shào shèng yuán nián sòng zhé zōng qīn zhèng hòu （1094nián ）“xīn dǎng ”zhí zhèng ，“jiù dǎng ”duō rén zāo bà chù 。qín guān chū háng zhōu tōng pàn 。zài jīng chéng jǐ nián jiān ，céng jīng yǒu yī wèi dà guān dà bǎi yàn xí ，jiāng qín guān yě qǐng qù le 。qín guān zài zhè xiē dá guān xiǎn guì zhōng ，zhuó rán bú qún ，bié yǒu yī zhǒng jué shì fēng zī 。dà guān de yī gè chǒng jī bì táo pín pín xiàng qín guān quàn jiǔ ，qín guān dōu yī yǐn ér jìn ，háo bú tuī cí 。bì táo de qīng mù zhī qíng yǐ yǒu suǒ liú lù 。dāng qín guān yě wéi tā zhēn jiǔ shí ，nà wèi dà guān huāng máng zǔ zhǐ dào ：“bì táo shì bú yǐn jiǔ de 。”kě shì méi xiǎng dào ，bì táo jìng jiē guò jiǔ bēi shuō ：“jīn tiān wǒ jiù wéi qín xué shì pīn le zhè yī zuì le ！”jǔ bēi yī yǐn ér jìn 。qín guān lǐng huì zhè yī piàn shēn qíng ，dàn què bú néng yǒu bié de biǎo shì ，zhī néng dāng chǎng xiě xià zhè shǒu 《yú měi rén 》。zhè shǐ dé nà wèi gāo guān nǎo nù wàn fèn ，bìng qiě shuō ：“yǐ hòu yǒng yuǎn bú ràng tā chū lái jiàn kè le ，mǎn zuò de rén tīng hòu ，dōu hā hā dà xiào qǐ lái [2]。

shé dié biān jí běn duàn zuò pǐn jiàn shǎng

shé dié wén xué jiàn shǎng

yī zhī bì táo zài luàn shān shēn chù gū dú zì kāi ，bú bèi rén shǎng ，zhèng shì měi rén mìng yùn de xiàng zhēng 。zhè shǒu cí yùn yòng xīn qiǎo bié zhì de bǐ yù shǒu fǎ ，biǎo xiàn le huái cái bú yù 、shāng chūn xī bié de zhǔ tí 。

cí de shàng piàn yǐ huā xiàng zhēng měi rén ，suǒ yǐ zhe bǐ zài huā 。“bì táo tiān shàng zāi hé lù ，bú shì fán huā shù ”，shǒu jù huà yòng táng dài shī rén gāo chán 《xià dì hòu shàng yǒng chóng gāo shì láng 》：“tiān shàng bì táo hé lù zhǒng ，rì biān hóng xìng yǐ yún zāi 。”xiān shēng duó rén ，gāo yǎ fù lì ，nà shì zhī yǒu tiān gōng cái kě néng yǒu de yī zhū bì táo 。yòu kuàng qiě hé lù ér zhǒng ，gèng chéng qí xiān yàn yù dī zhī jiāo qíng yán tài 。rú cǐ guāng yàn zhào rén ，zì rán bú shì fán huā sú huì zhī pēi shù 。cí rén cóng zhèng 、fǎn liǎng miàn duì qí bāo yáng zhì jí 。

jiē xià lái “luàn shān shēn chù shuǐ yíng liú ，kě xī yī zhī rú huà wéi shuí kāi ？”liǎng jù què tū zuò zhuǎn shé ，jí lì yī yì ，xiǎn shì zhè xiān pǐn qí pā tuō shēn fēi suǒ 。luàn shān shēn chù ，jiàn chù dì zhī huāng pì ，yīn cǐ ，tā jìn guǎn jù yǒu xiān pǐn gāo gé ，zài yíng huí pán rào de xī biān xiǎn dé yíng yíng rú huà ，què méi yǒu rén lái xīn shǎng 。“kě xī yī zhī rú huà wéi shuí kāi ？”méi rén xīn shǎng méi rén wèn ，měi yě méi yǒu yòng 。yě xǔ kě yǐ bǎo chí nà fèn gāo jié yǔ jīn chí ，rán ér zǒng shì yí hèn 。cóng ér biǎo xiàn chū bì táo bú dé yì de zāo yù hé jì mò nán nài de qī kǔ xīn jìng 。“wéi shuí kāi ”de tàn xún yǔ qì ，jiāng “wú zhǔ ”zhī kǎi wěi wǎn chū zhī ，yīn qíng dī huái yáo dàng 。

xià piàn shǐ zhuǎn xiě měi rén ，yǐ xiān táo bǐ yù měi rén ，ér měi rén yòu shì zuò zhě jì tuō shēn shì 、yòng yǐ zì kuàng de duì xiàng 。guò piàn “qīng hán xì yǔ qíng hé xiàn ，bú dào chūn nán guǎn ”liǎng jù ，xiě huā zài mù chūn de qīng hán xì yǔ zhōng dòng rén de qíng tài hé cí rén de xī chūn de qíng xù 。xì yǔ rú yān ，qīng hán cè cè ，zhè yíng yíng rú huà de huā xiǎn dé gèng jiā mò mò hán qíng ，wú nài chūn tiān hěn kuài jiù yào xiāo shì ，xiǎng liú yě liú bú zhù 。huā de hán qíng wú xiàn zhī měi hé qīng chūn nán zhù de mìng yùn zài zhè lǐ gòu chéng wú fǎ jiě jué de máo dùn 。suǒ wèi shāng chūn yě shì zì shāng ，jí rú cǐ bān fāng jié guāng yàn ，zhōng shì qīng chūn nán zhù ，nián huá yì wǎng 。

mò wěi liǎng jù xiě xī bié 。“wéi jun1 chén zuì yòu hé fáng ，zhī pà jiǔ xǐng shí hòu duàn rén cháng ！”shuō de shì yīn wéi lián xī huā de jì mò wú rén shǎng ，gèng tóng qíng huā de qīng chūn nán zhù ，biàn bú miǎn shēng chū wéi huā chén zuì tòng yǐn ，yǐ pái qiǎn chóu xù de xiǎng fǎ 。jun1 ，zhè lǐ zhǐ huā 。 “zhī pà ”èr zì yī zhuǎn ，yòu shé chū xīn yì ，shuō shì xiǎng dào jiǔ xǐng yǐ hòu ，miàn duì de jiāng shì chūn cán huā luò de qíng jǐng ，zhè gèng lìng rén cháng duàn 。zhè yī zhuǎn shé ，jiāng xī huā shāng chūn zhī yì gèng shēn yī céng dì biǎo dá le chū lái 。

quán cí qíng gǎn fā zhǎn wàn zhuǎn qiān huí ，shēn chén yùn jiè 。cí zuò zài yì shù biǎo xiàn shàng yùn yòng de shì chuán tǒng de xiāng cǎo měi rén de bǐ xìng shǒu fǎ 。huā ，wéi měi rén zhī xiàng zhēng ，zài měi rén shēn shàng ，kě yǐ kàn chū cí rén zì shēn de yǐng zǐ 。yì huā yì měi rén yì cí rén 。cí rén běn shì yī wèi “shǎo háo jun4 ，kāng kǎi yì yú yán cí ”（《sòng shǐ ·qín guān chuán 》）de cái jun4 zhī shì ，què bú wéi shì yòng ，shì tú yì sāi ，lì jìn kǎn kě ，zì rán shì mǎn fù huái cái bú yù de bú píng 。rán ér zhè bú píng wú fǎ xiàng rén sù shuō 。zhī hǎo “jiè tā rén jiǔ bēi ，jiāo xiōng zhōng kuài lěi ”。yú shì dāng cí rén wéi měi rén de mìng yùn shēn qíng tàn yǒng de shí hòu ，tā qí shí yě shì zài jì yù shēn shì ，shū zì shēn huái bào 。cí xīn suǒ xì ，jì tuō yáo shēn ，nǎi shì xiāng cǎo měi rén shǒu fǎ jí qí chéng gōng de yùn yòng 。

quán cí tuō wù jì huái ，hán xù yùn jiè ，zhuǎn shé duō zī ，yì wèi shēn hòu ，shū xī huā shāng chūn zhī qíng ，sī zhī bú jìn 。[2]

shé dié biān jí běn duàn zuò zhě jiǎn jiè

qín guān （1049-1100）zì tài xū ，yòu zì shǎo yóu ，bié hào hán gōu jū shì ，shì chēng huái

hǎi xiān shēng 。hàn zú ，běi sòng gāo yóu （jīn jiāng sū ）rén ，guān zhì tài xué bó shì ，guó shǐ guǎn biān xiū 。qín guān yī shēng kǎn kě ，suǒ xiě shī cí ，gāo gǔ chén zhòng ，jì tuō shēn shì ，gǎn rén zhì shēn 。qín guān shēng qián háng zōng suǒ zhì zhī chù ，duō yǒu yí jì 。rú zhè jiāng háng zhōu de qín shǎo yóu cí ，lì shuǐ de qín shǎo yóu sù xiàng 、huái hǎi xiān shēng cí 、yīng huā tíng ；qīng tián de qín xué shì cí ；hú nán chēn zhōu sān jué bēi ；guǎng xī héng xiàn de hǎi táng tíng 、zuì xiāng tíng 、huái hǎi táng 、huái hǎi shū yuàn děng 。qín guān mù zài wú xī huì shān zhī běi càn shān shàng ，mù bēi shàng shū “qín lóng tú mù ”jǐ gè dà zì 。yǒu qín jiā cūn 、qín jiā dà yuàn yǐ jí shěng jí wén wù bǎo hù dān wèi gǔ wén yóu tái [3]。

※提示：拼音为程序生成，因此多音字的拼音可能不准确。

相关翻译

相关赏析

作者介绍

秦观 秦观（1049-1100）字少游、太虚，别号邗沟居士，高邮（今属江苏）人。少有才名，研习经史，喜读兵书。熙宁十年（1077），往谒苏轼于徐州，次年作《黄楼赋》，苏轼以为「有屈、宋姿」。元丰八年进士及第，授定海主簿，调蔡州教授。元祐三年（1088），应制科，进策论，除宣教郎、太学博士，校正秘书省书籍。六年，迁秘书省正字。预修《神宗实录》。时黄庭坚、晁补之、张耒亦在京…详情